Je staat er als ondernemer misschien niet altijd bij stil, maar bepaalde bedrijfsactiviteiten hebben invloed op de natuur en het milieu van Bonaire. Sommige ondernemers vragen zich af hoe dat zit en andere ondernemers denken er maar liever niet teveel aan. Welke regels gelden op Bonaire en waar moet je als ondernemer rekening mee houden bij het uitoefenen van uw werkzaamheden of uitbreiden van uw bedrijf?
Grote inrichtingen
Grote bedrijven (volgens de milieuregels ‘inrichtingen’ genoemd) vallen sinds 2015 onder de regels van de Wet Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer BES (de Wet VROM BES). Op Bonaire zijn dat momenteel alleen de inrichtingen waarin grote hoeveelheden aardolieproducten worden opgeslagen, maar de lijst kan worden uitgebreid. Volgens de Wet VROM BES moeten deze inrichtingen voldoen aan strenge voorschriften om calamiteiten te voorkomen en om de risico’s voor het milieu te reduceren. Het aanvragen van een milieuvergunning is dan ook niet eenvoudig en de voorschriften in de vergunning vragen vaak om flinke investeringen.
Kleinere inrichtingen
Naast de Wet VROM BES is ook de Hinderverordening nog steeds van kracht. De Hinderverordening is alleen van toepassing op activiteiten die bij Eilandsverordening zijn aangewezen. Het is vaak lastig die verordeningen te achterhalen, omdat die niet altijd (juist) zijn gepubliceerd. Maar als u bijvoorbeeld van plan bent om meer dan 300 kippen of 50 varkens te gaan houden, meer dan 8 autowrakken te gaan slopen of energie op te wekken met behulp van een windpark of een generator van meer dan 1 MW, dan heeft u een hindervergunning nodig. Het aanvragen van een hindervergunning is iets eenvoudiger en het Bestuurscollege zal ook voorschriften stellen om risico’s voor het milieu te voorkomen.
Activiteitenbesluit
Naast de hiervoor genoemde vergunningen wordt momenteel nagedacht over een set van algemene regels, die van toepassing zijn op kleine bedrijven waar activiteiten plaatsvinden die mogelijk schadelijk zijn voor het milieu. Het betreft bijvoorbeeld garagebedrijven, tankstations, supermarkten, hotels en restaurants. Het is de bedoeling dat er een regeling komt waarin dit soort bedrijven worden ingedeeld in categorieën. Bij iedere categorie hoort een set van standaardvoorschriften waaraan de bedrijven moeten voldoen. Een voorbeeld is het gebruik van lekbakken of filterinstallaties. U kunt zich voorstellen dat het niet gemakkelijk is om dergelijke regels te ontwerpen en vast te stellen, mede met het oog op de vele kleine ondernemers die hun bedrijf al jarenlang op een bepaalde manier runnen en nu wellicht worden geconfronteerd met noodzakelijke investeringen. Dat is een van de redenen waarom het Activiteitenbesluit nog niet is ingevoerd. Als nieuwe ondernemer verdient het aanbeveling om met een half oog naar de regels in Nederland te kijken en investeringen daarop af te stemmen. Dat voorkomt misschien dat later aanpassingen nodig zijn.
Natuur
Natuur is een dierbaar goed en een van de Unique Selling Points van Bonaire. Natuurbescherming op Bonaire is ingericht langs drie pijlers: gebieden, activiteiten en planten en soorten. De aangewezen natuurparken zijn het marinepark en het Washington Slagbaai Park. Deze parken genieten een speciale bescherming. Er mag niets worden verstoord en bepaalde activiteiten mogen niet worden uitgevoerd. Beschermde planten en soorten zijn uitgebreid beschreven in verschillende verdragen en het Eilandsbesluit natuurbeheer. Zonder een ontheffing (soms gepaard met een kostenvergoeding) mogen die planten en soorten niet worden aangetast. Het lijstje met verboden activiteiten is ook opgenomen in het Eilandsbesluit Natuurbeheer. Als ondernemer is het goed na te gaan of uw bedrijfsactiviteiten daarop voorkomen. In dat geval kan een plicht ontstaan om een milieueffectrapportage op te stellen.
Milieueffectrapportage
Voor sommige initiatieven en activiteiten dient een milieueffectrapportage te worden opgesteld. Hierin worden de gevolgen van een project voor het milieu in kaart worden gebracht. Het opstellen van een goed milieueffectrapport is niet eenvoudig en vaak is hiervoor gespecialiseerde hulp nodig. Ondernemers en initiatiefnemers van projecten zien dit rapport soms als een noodzakelijk kwaad, maar eigenlijk is het een uitgelezen kans om zorgvuldig alle belangen en belanghebbenden in kaart te brengen. In een milieueffectrapport worden de consequenties van verschillende uitvoeringswijzen (alternatieven) in kaart gebracht, zodat daarover een weloverwogen besluit kan worden genomen. Deze belangen worden afgewogen tegen de economische belangen (lees: de kosten van de verschillende alternatieven), zodat het best mogelijk is dat een minder gunstig alternatief toch het voorkeursalternatief wordt vanwege de kosten daarvan.
Conclusie
Met de toename van de bedrijvigheid op Bonaire eisen natuur en milieu een steeds grotere plaats op. Het wettelijk kader voorziet al in een stelsel van regels dat niet op alle punten even doorzichtig is. Alle inrichtingen, van groot tot klein, hebben of krijgen te maken met milieuregels. Natuur en milieu zouden dus eigenlijk onderdeel moeten uitmaken van ieder businessplan. Voor wat betreft natuur staat de bescherming van gebieden, planten en soorten voorop. Soms wordt miskend dat ook bepaalde activiteiten onder het bereik van die regels vallen. Dan is het opstellen van een milieueffectrapportage vereist en krijgt ook dit aspect een plaats in het ondernemen op Bonaire.
Tom Peeters is een ervaren en gespecialiseerd vastgoedadvocaat en manager van onze vestiging op Bonaire. Hij publiceert regelmatig over onder andere projectontwikkeling, duurzaamheidsprojecten, coöperaties en aanbestedingen. Via dit blog deelt hij zijn kennis en ervaring over deze en andere uiteenlopende juridische onderwerpen, waarmee ondernemers op Bonaire worden geconfronteerd.
